Terug naar Tarragona

Jeugdsentiment en nieuwe schatten in Catalonië

Anne Middelkamp
31 oktober 2025

Afgelopen week gingen we met ons gezin terug naar de Priorat, de kleine wijnregio in het zuiden van Catalonië waar we ruim 18 jaar geleden naar toe geëmigreerd zijn en 5 jaar lang hebben gewoond. Onze kinderen waren 4 en 6 jaar oud toen we uit Nederland vertrokken en we bezochten de plekken uit hun kinderjaren: de lagere school, het sportveld en het dorpsplein van Falset, het visplekje aan de rivier in de bergen. De rotsen waar we gingen klimmen en de prachtige boomhut die we samen bouwden. Die was er nog steeds na 14 jaar! Verstopt in het bos bij ons buitenhuisje.

Modernisme en Pueblos Bonitos

Maar hier, in het zuiden van de provincie Tarragona vind ook vele ‘Grote-mensen’ schatten. Meesterarchitect Antoni Gaudí is hier geboren, in Reus, op een steenworp afstand van waar wij woonden en in de omgeving vind je prachtige modernistische juwelen zoals de Coöperatieve wijnkelders van Gandesa, Falset-Marçà en de ‘Kathedraal van Bacchus’ in Pinell de Brai, van Cèsar Martinell i Brunet. (foto) Iets verder naar het zuiden, in het hooggelegen Horta de San Joan vond Pablo Picasso tijdens meerder verblijven inspiratie voor zijn werk. Tip: Vanaf hier kun je een prachtige stuk naar beneden fietsen over de Via Verde de Zafán.

Zandkleurige dorpjes waar wolven wonen

In de Priorat vind je kluitjes zandkleurige dorpjes in dalen neergevlijd en tegen heuvels geplakt, zoals Gratallops, waar wolven (‘llops’) wonen. Porrera, ‘het dal van de angst’ (‘por’) of was het omdat hier veel prei verbouwd werd? (ook ‘por’). En het piepkleine Siurana, waarvan de burgemeester het niet nodig vond dat zijn ‘pueblo’ het keurmerk ‘Pueblo Bonitos de España’ kreeg, ‘want er komen in het weekend al toeristen genoeg’. In Bellmunt vind je eeuwenoude loodmijnen, en aan de voet van het imponerende Montsant bergmassief staat het eerste Kartuizerklooster van het Iberisch Schiereiland. Daarover vertel ik je verderop meer.

Ardanza brengt je naar onbekend Catalonië

Groen eiland tussen bergmassieven

De Priorat is een geïsoleerd gebied, bij buitenlandse toeristen nauwelijks bekend. Een groen, heuvelachtig, ruig landschap, omringd door bergmassief van de Serra de Montsant, Muntayes de Prades en de Serra de Llaberia. Om naar het strand en de populaire badplaatsen Cambrils en Salou te gaan, wat hemelsbreed maar een half uurtje rijden is, moesten we altijd eerst die bergen over, wat het een hele onderneming maakte.

Beetje stug, die noorderlingen…

‘De Priorat is als een eiland’, zo omschreef vriend en schrijver Toni Orensanz ter plekke deze bijzondere comarca. Niet omgeven door water maar ingesloten door bergwanden. Misschien is het daarom zo eigen gebleven, zo ongerept, zo puur, zo leeg. Van het ene naar het andere dorpje is niets dan kilometers lange, bochtige smalle wegen langs steile wijngaarden, amandelen en olijven. Met hier een daar een bodega. Anders niks. En aan de horizon het silhouet van die hoge bergen. De inwoners zijn misschien ook daarom wel een beetje stug, gesloten, op zichzelf. Het was helemaal niet gemakkelijk inburgeren vond ik toendertijd maar we hebben er fijne mensen ontmoet!

Cartoixa d’Escaladei – het eerste Kartuizerklooster van Spanje

Aan de voet van het Montsant massief, op een plek die letterlijk “de trap naar God” betekent, stichtten Kartuizer monniken uit de Provence in de 12e eeuw het klooster La Cartoixa d’Escaladei. Volgens de overlevering wees een herder hen deze plek, waar hij in een droom engelen had gezien die via een dennenboom naar de hemel klommen. De monniken zagen het als een gunstig voorteken. Ze bouwden hier hun klooster, in een vallei van stilte, beschutting en vruchtbare aarde.

En met hun komst begon de wijncultuur van de Priorat. De monniken, die in stilte leven, legden terrassen aan, plantten druivenstokken en brachten kennis mee van wijnbouw en irrigatie. Eeuwenlang was Escaladei het geestelijke en economische hart van de regio.

Het begin van historische wijnen

De rijkdom groeide – de Kartuizers bezaten uitgestrekte landerijen en meer dan twintig dorpen stonden onder hun invloed. Zeven eeuwen lang bewerkten de monniken akkers, bouwden ze molens en verspreidden ze de wijnbouw. Tot aan de confiscaties van de 19e eeuw, toen kloosters onteigend werden en Escaladei langzaam verviel tot een ruïne. Vandaag de dag wordt het klooster gerestaureerd. Tussen de olijfbomen, wijngaarden en cipressen hoor je de echo’s van bijbelteksten en voel je de ernst en devotie van de monniken. De ligging, de rust en het uitzicht op de Montsant zijn magisch. Meer info en openingstijden

In het spoor van monniken en wijnmakers

De wijnen van DOQ Priorat behoren tot de meest prestigieuze van Spanje. Donker, geconcentreerd, vol mineraliteit – een weerspiegeling van hun weerbarstige geboortegrond. Het geheim zit in de llicorella: een leisteenbodem die warmte opslaat en water nauwelijks vasthoudt. Alleen de sterkste wijnstokken overleven hier. Na een periode van vergetelheid kwam in de jaren tachtig een nieuwe generatie wijnmakers naar de Priorat. Namen als René Barbier, Sara Pérez, Álvaro Palacios en Daphne Glorian zetten de regio opnieuw op de kaart. Hun wijnen veroverden internationale prijzen en gaven de streek haar welverdiende plaats aan de top van de Spaanse wijnwereld.

Rondom het hart van de Priorat ligt de jongere appellatie DO Montsant, waar op lagere hellingen wijnen worden gemaakt die qua kwaliteit verrassen en qua prijs aangenaam bescheiden zijn. Beide gebieden vormen samen een van de meest intrigerende wijnregio’s van Europa.

Kom wandelen en wijnen proeven!

Ardanza brengt je naar de Priorat! Onze 8 daagse Fly Drive Wijnreis Priorat combineert het beste van twee werelden: wijn, natuur, gastronomie en rust. Inclusief zeven overnachtingen in een fijn appartement en een klein wijnhotel, bodega bezoek, wandelroutes, restauranttips, excursie tips en uiteraard een fles Priorat bij aankomst!

Boek dit bijzondere arrangement nu!

Of maak de 15 daagse rondreis langs de schatten van Catalonië!